E-ARŞİV FATURA - E-FATURA DÜZENLEMEYEN MÜKELLEFLERE GETİRİLEN ZORUNLULUKLAR

 E-belgelerin düzenlenmesine ilişkin kuralları içeren 509 sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde aşağıdaki değişiklikler yapıldı. 

1- e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce düzenlenecek faturaların 1/1/2025 ila 31/12/2025 tarihleri arasında vergiler dahil toplam tutarının 3 Bin TL’yi aşması halinde, 1/1/2026 tarihinden itibaren ise tutarına bakılmaksızın e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmesi zorunludur. Bu tutar halen 5 Bin TL (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından 2024 yılı için 6.900 TL) olarak uygulanıyordu. 

2- İnşaat Demiri İzleme Sistemine geçiş zorunluluğu getirilen mükelleflerden brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 2024 ve müteakip hesap dönemlerinde 1 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler söz konusu şartların sağlandığı ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren e-irsaliye uygulamasına geçmeleri zorunludur. 

3- Bankalara ilave olarak 6361 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren finansman ve tasarruf finansman şirketleri ile 6493 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşları da istemeleri halinde 1/1/2025 tarihinden itibaren e-Dekont uygulamasına dahil olabileceklerdir. 

4- e-Adisyon belgesinde ilişkili olduğu e-Fatura veya e-Arşiv Fatura’nın evrensel tekil tanımlama numarası (ETTN) veya perakende satış fişinin düzenlendiği Ö.K.C.’ın cihaz sicil numarası bulundurma zorunluluğu kaldırılmıştır. 

5- e-Belgelerin oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve saklanması ile bunlara ilişkin sistem ve yazılım gereksinimleri hususlarında ilgili kanun ve tebliğ ile Bakanlık ve Başkanlıkça yayımlanan kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara aykırı davrandığı tespit edilen özel entegratörlere 213 sayılı V.U.K.’nun ilgili ceza hükümleri tatbik olunacaktır.

6- İzinleri iptal edilen özel entegratörlerin, iptal edilen izinlerine ilişkin özel entegratörlük başvuruları, izinlerinin iptal edildiği tarihten itibaren bir yıl geçmeden değerlendirmeye alınmayacaktır. 

7- Bilgi işlem sistemlerini başkanlık bilgi sistemleri ile doğrudan entegre edilmesi yoluyla kullanmak isteyen mükelleflerden faaliyet konusu, mükellefiyet süresi, vergi, şirket veya mükellefiyet türü, aktif ya da öz sermaye büyüklüğü, brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı), sektör, düzenlenen belge sayısı ile bilgi işlem altyapısı gibi hususlarda GİB tarafından belirlenen şartları sağlayan ve başvuruları Başkanlıkça uygun bulunanlar gerekli entegrasyonu sağlamaları koşuluyla e-Belge uygulamalarını doğrudan kendilerine ait bilgi işlem sistemleri aracılığıyla kullanabileceklerdir. 

8- Bakanlık veya Başkanlık tarafından e-Belge uygulamalarına ilişkin olarak yayımlanan genel tebliğ, sirküler ve teknik kılavuz ve duyurularda, belgelerin (e-Belge yerine kâğıt olarak düzenlenmesine) ve e-Fatura yerine e-Arşiv Fatura düzenlenmesine izin verilmesi gibi nedenlerle, kanunen düzenlenmesi gereken sürenin geçirilmemesi kaydıyla, kâğıt olarak düzenlenmesi durumunda e-Fatura yerine e-Arşiv Fatura düzenlenmesi de dâhil özel usulsüzlük cezası kesilmeyecektir. 

9- Hava yolu firmalarınca düzenlenen e-Biletlerde, 3 haneli birim kodu ve 13 haneli sıra numarasından oluşan belge numarası yerine IATA nezdindeki kod numarası ile başlayan toplam on üç haneli bilet numarası belge numarası yerine kullanılabilecektir 

10- Müstahsil makbuzunun elektronik ortamda düzenlenebilmesinin kolaylaştırılması ve yaygınlaştırılması amacıyla belgenin taraflarca ıslak imza ile imzalanması yerine tarafların bilgilerinin elektronik ortamda ya da iletişim araçları yoluyla doğrulanabilmesine yönelik düzenlemede bulunulmuştur. 

11- Gider pusulasının elektronik ortamda düzenlenebilmesinin kolaylaştırılması ve yaygınlaştırılması amacıyla belgenin taraflarca ıslak imza ile imzalanması yerine tarafların bilgilerinin elektronik ortamda ya da iletişim araçları yoluyla doğrulanabilmesine yönelik düzenlemede bulunulmuştur.

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 509)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SIRA NO: 573) 12.11.2024 TARİHLİ 32720 SAYILI RESMİ GAZETE'DE YAYMLANMIŞTIR. TEBLİĞ'E GÖRE ;

Gider pusulasının elektronik ortamda düzenlenebilmesinin kolaylaştırılması ve yaygınlaştırılması amacıyla belgenin taraflarca ıslak imza ile imzalanması yerine tarafların bilgilerinin elektronik ortamda ya da iletişim araçları yoluyla doğrulanabilmesi, 

• Müstahsil makbuzunun elektronik ortamda düzenlenebilmesinin kolaylaştırılması ve yaygınlaştırılması amacıyla belgenin taraflarca ıslak imza ile imzalanması yerine tarafların bilgilerinin elektronik ortamda ya da iletişim araçları yoluyla doğrulanabilmesi, 

• Finansman şirketleri, tasarruf finansman şirketleri ile ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi işlemlerine istinaden e-Dekont düzenleyebilmesi, 

• İnşaat Demiri İzleme Sistemine geçme zorunluluğu olan mükelleflerinden brüt satış hasılatı 1 milyon TL’nin üzerinde olan mükelleflere e-İrsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu getirilmesi, 

• e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 1/1/2025 yılından geçerli olmak üzere 3 bin TL’yi aşması halinde, 1/1/2026 tarihinden itibaren ise tutarına bakılmaksızın, e-Arşiv Fatura olarak düzenlenme zorunluluğu getirilmesi, 

• e-Belge uygulamasına dahil olma yöntemlerinden birisi olan doğrudan entegrasyon yönteminin etkinleştirilmesi ve belirli kapasite ve bilgi işlem alt yapısına sahip olan mükelleflerin bu yöntemi kullanabilmesinin temin edilmesi, 

• Gelir İdaresi Başkanlığından özel entegratörlük izni alan mükellefler ile e-Belge uygulamalarını doğrudan kendilerine ait bilgi işlem sistemleri aracılığıyla kullanmaları yönünde Başkanlıktan yetki alan mükelleflerin e-Belgelerin oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve saklanması ile bunlara ilişkin sistem ve yazılım gereksinimleri hususlarında ilgili kanun ve tebliğ ile Bakanlık ve Başkanlıkça yayımlanan kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara aykırı davranmaları durumunda yapılacak işlemlere ilişkin düzenlemelerin yapılması, 

Hususlarına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTAN MÜKELLEFLERİN E-DEFTERE GEÇME ZORUNLULUĞU

          08 Kasım 2024 tarihli 32716 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 5 Sıra nolu tebliğ uyarınca bilanço esasına göre defter tutan mükellefler 01.01.2025 tarihinden itibaren e-deftere geçme zorunluluğu getirilmiştir. 

           İlgili tebliğ aşağıda verilmiştir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığından:

ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE 

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SIRA NO: 5)

 

MADDE 1- 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nin 3.2.1 numaralı fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

“3- Bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler.”

MADDE 2- Aynı Tebliğin 3.2.4 numaralı fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 3- Aynı Tebliğin 3.2.6 numaralı fıkrasına (2) numaralı bentten sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiştir.

“3- 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile bu tarihten itibaren (bu tarih dâhil) ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren (Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında kendisine özel hesap dönemi tayin edilenler 2025 yılı içinde başlayan hesap dönemi başından itibaren), 1/1/2025 tarihinden itibaren (bu tarih dâhil) yeni işe başlayan, yeniden işe başlayan, sınıf değiştiren, yeni bir mükellefiyete giren ve vergi muafiyeti kalkan mükelleflerden ihtiyari ya da zorunlu olarak bilanço esasına göre defter tutacaklar işe başlama, sınıf değiştirme, yeni mükellefiyete girme ve muaflıktan çıkma tarihinden itibaren,”

MADDE 4- Aynı Tebliğin 4.3.4 numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.3.4. Uygulamadan yararlananlar tarafından aylık dönemler halinde oluşturulacak e-Defter ve berat dosyalarının;

1- Gelir vergisi mükelleflerinde ilgili olduğu ayı takip eden dördüncü ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde ilgili olduğu ayı takip eden dördüncü ayın 14 üncü günü sonuna kadar,

2- Hesap dönemlerinin son ayına ait olduğu durumlarda, e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14 üncü günü sonuna kadar,

oluşturulması, NES veya Mali Mühürle zaman damgalı imzalanması/onaylanması ve bu defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulamasına yüklenmesi suretiyle berat dosyalarının Başkanlıkça onaylı halinin alınması zorunludur.

Dileyen mükellefler, her hesap dönemine ilişkin ilk ayda (hesap dönemi içinde işe başlayanlarda işe başlanılan ayda), tercihlerini e-Defter uygulaması aracılığıyla elektronik ortamda bildirmeleri şartıyla, her bir geçici vergi döneminin aylarına ait e-Defter ve berat dosyalarını her ay için ayrı ayrı olmak üzere, gelir vergisi mükellefleri için ilgili olduğu geçici vergi dönemine ilişkin gelir geçici vergi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükellefler için kurum geçici vergi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14 üncü günü sonuna kadar (hesap döneminin üçüncü geçici vergi dönemini takip eden üç ayına ilişkin ayların defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde ise kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14 üncü günü sonuna kadar) oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve defter ve berat dosyalarını e-Defter uygulamasına yükleyerek berat dosyalarının Başkanlıkça onaylı halini alma imkânından da yararlanabilirler. Tercihlerini belirtilen süre içinde bildirmeyen mükellefler hakkında bu fıkranın 1 ve 2 numaralı bentlerinde belirtilen tarihler esas alınır. Ayrıca yapılan tercih, tercih bildirim süresi içinde yapılan değişiklikler hariç olmak üzere, müteakip hesap dönemlerine ait tüm aylar için geçerlidir. Tercihini geçici vergi dönemi bazında yapan mükelleflerden, defter ve berat dosyalarına ilişkin işlemlerini belirtilen sürede gerçekleştirmeyenler hakkında cezai müeyyidelerin tayininde her bir ay, ayrı ayrı dikkate alınır.

Bu fıkrada yer alan açıklamalar çerçevesinde defter ve berat dosyalarını oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmektedir. Özel hesap dönemini kullanan mükellefler, tabloda yer alan bilgileri, hesap dönemlerinin başlangıç ve bitiş aylarına uygun olarak dikkate alacaklardır.

MADDE 5- Aynı Tebliğin 6 ncı bölümünün 6.5 numaralı fıkrasının ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış, aynı bölüme 6.5 numaralı fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

“6.6. Elektronik defter ve kayıtların oluşturulması, kaydedilmesi, imzalanması/onaylanması, iletilmesi ve saklanması ile bunlara ilişkin sistem ve yazılım gereksinimleri hususlarında ilgili kanun, tebliğ ve yayımlanan kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslar ile Başkanlık veya Genel Müdürlükçe belirlenen hususlara aykırı davrandığı tespit edilen uyumlu yazılım firmalarına Vergi Usul Kanununun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur. Ayrıca söz konusu uyumlu yazılım firmalarına münasip bir süre verilerek bahse konu eksikliklerin giderilmesi istenir. Verilen süre içerisinde söz konusu eksiklikleri gidermeyen uyumlu yazılım firmaları ile giderilmesi istenen eksikliği aynı takvim yılı içerisinde birden fazla kez tespit edilenlerin yazılım uyumluluk onayları Başkanlık tarafından iptal edilebilir. Onayları iptal edilen uyumlu yazılım firmalarının, tekrar yazılım uyumluluk onayı başvurusunda bulunması durumunda bu başvuruları, onaylarının iptal edildiği tarihten itibaren bir yıl geçmeden değerlendirmeye alınmaz.”

MADDE 6- Aynı Tebliğin 7.8 numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“7.8. Elektronik ortamda oluşturulması, kaydedilmesi, imzalanması/onaylanması, muhafazası, saklanması ve ibrazına izin verilen defterler ile defterlerle ilişkili muhasebe fişlerinin ve berat dosyalarının elektronik ortamda oluşturulması, kaydedilmesi, imzalanması/onaylanması, muhafazası, saklanması ve ibrazına ilişkin standartlar, teknik ve uygulama kılavuzları ile e-Defter uygulamasına ilişkin diğer kurallar edefter.gov.tr adresinde duyurulur.”

MADDE 7- Bu Tebliğin;

a) 1 inci, 2 nci ve 3 üncü maddeleri 1/1/2025 tarihinde,

b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

MADDE 8- Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı ile Ticaret Bakanı birlikte yürütür.